Veranderd woordgebruik laat zien dat psychiaters en artsen de afgelopen decennia een andere kijk op genderdysforie hebben gekregen. Genderdysforie wordt niet langer als een stoornis gezien maar als een persoonlijke identiteit. Wie trans is, hoeft dus niet per se genderdysforie te hebben. De stappen op een rij.
- 1980-2013: genderidentiteitsstoornis als stoornis
Gender Identity Disorder (GID, genderidentiteitsstoornis) staat in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), het Amerikaanse handboek dat in de meeste landen als standaard in de psychiatrische diagnostiek geldt, decennialang te boek als een psychische stoornis. Dit is het geval in DSM-III (1980-1994), en DSM-IV-TR (1994-2013).
- 2013: term wordt genderdysforie, om stigmatisering te voorkomen
De term Gender Identity Disorder wordt in 2013 vervangen door ‘genderdysforie’. In DSM-V wordt genderdysforie omschreven als een conflict ‘tussen iemands ervaren/uitgedrukte geslacht en toegewezen geslacht, [vergezeld door] aanzienlijk leed of problemen met functioneren’.
De aanpassing wordt niet gedaan omdat er nieuwe wetenschappelijke gegevens over de genderidentiteitsstoornis zijn. Reden is dat de term genderdysforie ‘stigmatisering voorkomt en klinische zorg toegankelijk maakt voor mensen die zichzelf beschouwen en voelen als iemand met een ander gender dan voor hen is bepaald’.
Zie ook
- What Is Gender Dysphoria?
- Nieuwe DSM-5-classificatie ‘genderdysforie’ geeft toegang tot zorg zonder te stigmatiseren
Andere behandelingsrichting
Nu genderdysforie niet langer wordt beschouwd als een psychische stoornis of mentale situatie, worden medische professionals geremd (en soms ook verboden) om genderdysforie te behandelen als een stoornis of als iets wat kan worden overwonnen. De focus van psychologen, psychiaters en therapeuten gaat liggen op het verzachten van het leed dat mensen met genderdysforie ervaren, in plaats van dat zij de gendergevoelens helpen af te stemmen op het biologische geslacht.
Zie ook
2022: WHO-norm wordt aanpassing lichaam bij ‘genderincongruentie’
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vervangt de term genderidentiteitsstoornis door genderincongruentie. In de ICD-11, de internationale lijst van ziekten die de WHO hanteert en die in 2022 in de Europese lidstaten van kracht wordt, zijn gendergerelateerde diagnoses uit het hoofdstuk psychiatrische/mentale aandoeningen verwijderd. Ze zijn nu geclassificeerd als ‘condition related to sexual health’. De behandelingsrichting voor genderdysforie is hormonale behandeling, chirurgie of andere behandeling ‘om het lichaam, voor zover gewenst en voor zover mogelijk, af te stemmen op het ervaren geslacht’.
Zie ook